Bezienswaardigheden in Stade: zeker zien & doen

Stade is maar klein, maar juist daarom een leuke en praktische bestemming voor een dagtrip vanuit Hamburg. Er is namelijk een haventje (wat zeg ik, er zijn er drie!), veel geschiedenis, een fijn wijnlokaal, een dito antiquariaat, en interessante sculpturen. Kortom, in dit artikel bekijken we de leukste bezienswaardigheden in Stade.

Bezienswaardigheden in Hanzestad Stade

Je zou het haast niet geloven, want 45.000 inwoners heb je het toch niet over een erg grote stad, maar Stade is een Hanzestad(je), op 45 km ten westen van Hamburg. Sterker nog, Stade is een van de oudste steden in Noord-Europa, met een geschiedenis van ruim 1.200 jaar.  Veel van die geschiedenis ligt gewoon voor het oprapen in het oude centrum.

Hansehafen

De Hansehafen is een van de havens van Stade (er zijn er drie). Het is een binnenhaven aan de Schwinge om precies te zijn, direct aan de Fischmarkt, tevens dé fotohotspot van Stade.

De haven wordt omgeven door vakwerkhuizen, waarvan sommige (aan de westkant, hieronder op de foto) teruggaan tot de 15e eeuw. Het haventje zelf werd nog veel eerder aangelegd, zo rond 1000.

Stadthafen en Holzhafen

De tweede haven is de Stadthafen, die in 1880 gebouwd in gebruik genomen werd omdat de Hansehafen te klein geworden was voor wat er allemaal doorheen moest.

Stade mag dan namelijk wel vrij klein zijn, het was al lang voor Hamburg een belangrijke handelsstad. Tegenwoordig kun je in deze haven vooral plezierbootjes bekijken (of erop varen, maar dan ga ik niet mee).

De derde haven, de Holzhafen, werd vroeger gebruikt voor – je raadt het al – de opslag van hout. Tegenwoordig liggen er woonboten en kun je er bootjes huren.

Rembrandt. Out of the Dark

Rembrandt in Stade, zag je die aankomen? Hij was er nooit, maar ook in Stade weten ze hem te waarderen. In deze tentoonstelling kun je Rembrandts prenten bekijken zoals je ze nog niet eerder zag. In het programma rondom te tentoonstellingen vind je rondleidingen, lezingen en een orgelconcert.

Rembrandt. Out of the Dark, Wasser West 7, 28 september 2024  tot en met 26 januari 2025

Vakwerkhuizen

Gesproken over vakwerkhuizen – die vind je niet alleen rond de Hansehafen. Vakwerkliefhebbers kunnen een flinke shot scoren in Stade.

De hele Altstadt van Stade staat namelijk vol met vakwerkhuizen, de meeste uit de 17e eeuw. De stad heeft de laatste 30 jaar flink geïnvesteerd in het opknappen van de oude huizen, waardoor het centrum een hoog plaatjesboekgehalte heeft.

Let ook vooral op de deuren, want daar zitten echt kunstwerkjes tussen.

Rathaus van Stade

Het Rathaus stamt uit 1667 en werd gebouwd op de gewelven van de Ratskeller van het nog oudere Rathaus dat in de grote stadsbrand van 1659 grotendeels verwoest werd. De Ratskeller wordt in het eerste Stader Stadtbuch vermeld als wijnkelder, en is daarmee een van de oudste Ratskellern in Duitsland.

Je vindt het Rathaus aan de Hökerstraße, nr. 2, en je kunt er gewoon binnenlopen. Het heeft een fraai trappenhuis, en er is een kleine tentoonstelling over de geschiedenis van de stad (met scheepsmodellen!).

Rathaus Stade, Hökerstraße 2

Sculpturen op straat

Stade staat niet alleen vol vakwerkhuizen, maar telt ook een flink aantal bronzen sculpturen, zowel in het centrum als op/rondom de stadswallen.

Kerken in Stade

Voor zo’n (tegenwoordig) klein stadje als Stade zijn er toch kerken te vinden die groter zijn dan je zou verwachten. Een bezoekje waar zijn:

• St. Cosmae-Nicolai heeft een gigantisch Huß-/Schnitger-Orgel en heeft aardige uitleg bij de kunst die je in de kerk ziet. Voor € 4 kun je mee met een rondleiding in de toren.
• St. Wilhadi – liever een gothische kerk? Dan op naar de indrukwekkende St. Wilhadi.

Meer info op stadtkirchen-stade.de

Freilichtmuseum auf der Insel

Zoals Altona ooit in handen van Denemarken was hoorde Stade in de 17e eeuw een tijd lang bij Zweden (en ook nog even bij Denemarken, trouwens). Het Freilichtmuseum ligt op het terrein van de voormalige vesting van de Zweden. Het biedt een inkijkje in het leven van die tijd (check o.a. de ‘pronkpoort’ uit 1791).

Heb je geen zin om nog cultureel te doen, dan parkeer je jezelf gewoon op het terras van het museumrestaurant en laat je je daarna door een gondelier door de grachten varen.

Freilichtmuseum auf der Insel, Auf der Insel 2

Museum Schwedespeicher

We gaan nog een keer terug naar de Zweedse tijd van Stade. Naast de tijdreis door de geschiedenis van Stade die je in dit museum maakt, is het gebouw zelf namelijk ook heel interessant. Museum Schwedespeicher bevindt zich in een oud Zweeds proviandhuis uit de 17e eeuw.

Museum Schwedespeicher, Wasser West 39

Landsgericht Stade

Je hoopt natuurlijk niet per se in een rechtbank te belanden als je een dagtrip Stade maakt, maar het Landsgericht Stade is een absolute beauty, dus als je in de buurt bent, moet je zeker dit gebouw even bewonderen.

Landsgericht Stade, Wilhadikirchhof 1

Tussen oude boeken snuffelen in het Kunstbuch Kabinett

In een nieuwe stad moet ik toch altijd even de lokale boekhandel in, het liefst een antiquariaat, want je weet nooit wat voor schatten je er aantreft. Zo ook in Stade. Het Stader Kunstbuch Kabinett maakt mij bijzonder hebberig.

Stader Kunstbuch Kabinett, Schützerstraße 2

Wijnproeven in Stade

Stade zit goed in zijn wijnwinkels, wat ik als een goed teken beschouw.

Weinkeller Stade

In de Hansehafen zit bijvoorbeeld der Weinkeller Stade, waar je even de Pink Secco moet proeven (“Feel the pink lion in you”…). Voor de volgende keer staat een Weinerlebnistour op mijn lijst, om alle wijntokootjes een bezoek te brengen.

Der Weinkeller Stade, Wasser West 5

Weinkost

Meer mooie wijnen proef je bij Weinkost. Weinkost specialiseert zich in lokale producten en verkoopt niet alleen wijn en likeur, maar ook de ‘kleine Köstlichkeiten’ zoals honing, mosterd, chutneys.

De Apfelsecco die direct van het Alte Land komt moet je hier natuurlijk uitproberen – dat moet je niet alleen doen omdat het uit de regio komt en er dus bij hoort, maar ook omdat hij fris en lekker is. Weinkost heeft bovendien een kleine bistro, waar o.a. Flammkuchen op het menu staat.

Weinkost, Hökerstraße 29

Restaurants in Stade

Van alle bezienswaardigheden in Stade krijg je uiteraard honger. Gelukkig is er keuze genoeg, alleen al in de Hansehafen. We focussen ons even op deze twee:

Ron’s Pannekokenhus

Ron’s Pannekokenhus serveert heuse Hollandse pannenkoeken naar ‘authentiek en geheim oud-Hollandsch recept’. En zowaar, je kunt hier pannenkoeken eten zoals je ze op de Hollandsche pannenkoekenboten ook krijgt. Ze doen hier ook wel rare dingen op de pannenkoek, maar omdat Duitsers meestal denken dat een pannenkoek een crèpe is, zie ik dat door de vingers.

Er staat géén pannenkoek met alleen kaas op de kaart (#hoedan?!), maar het was gelukkig ook geen probleem mijn spekpannenkoek gewoon met kaas laten uitbreiden (pffiew). Binnen vind je een mix aan vintage bewegwijzering en op de wc loop je Elvis tegen het lijf.

Ron’s Pannekokenhus, Wasser West 1

Café in Goebenhaus

Het Café in Goebenhaus is een fraai, oud vakwerkhuis dat niet alleen een hübsche voortuin heeft, maar ook zelfgemaakte taart. Hier bestel je een warme chocolademelk met veel slagroom of, een klassieke bananasplit. Je kunt er ook lunchen, en uitstekend ontbijten. Vanuit de tuin kijk je op de bedrijvigheid in de Hansehafen.

Café in Goebenhaus, Wasser West 21

Ik vind stroop vies, al helemaal op de pannenkoek, maar het was er wel.

Praktisch: maak een dagtrip Stade

Hoeveel tijd moet je uittrekken voor de bezienswaardigheden in Stade?

Op zich heb je aan een dag genoeg om de highlights van Stade te bekijken. Een bezoek aan Stade laat zich echter ook goed combineren met een bezoek aan het alte Land. Bovendien heb je toch wat meer tijd nodig als je de musea op je gemak wilt bekijken. 🙂 Wil je logeren in Stade, dan kan ik je het Hotel am Fischmarkt aanraden, dat midden in het centrum ligt. In het centrum slapen en toch omgeven door groen? Kies dan voor Parkhotel Stader Hof.

Wanneer is een dagtrip Stade het leukst?

Stade kan op zich altijd. Combineer je Stade met het Alte Land, dán kun je het beste gaan als de appel- of kersenbomen in bloei staan. Aan de hand van de Blütenbarometer (ik verzin het niet!) kun je zien wat er op het moment bloeit en wanneer je je dagtrip het beste kunt plannen. In december kun je er – uiteraard – naar de gezellige kerstmarkt gaan. De zomer is dan weer perfect voor een gondelvaart.

Vervoer naar Stade vanuit Hamburg

Vanuit Hamburg kun je met de S-Bahn (S5) of met de Regionalbahn (RE5) naar Stade. Je doet er ongeveer een uur over. (De S-Bahn stopt bij iedere scheet, dus ik zou zeggen: neem de Regionalbahn.) (Ik heb niet zoveel geduld. Bovendien is er in de Regionalbahn een wc aan boord.)

Een dagkaart is al snel de moeite waard. Je bent zeker als je met meerdere mensen reist voordeliger uit met een Niedersachsenticket: dat kost € 36 + een paar euro extra voor iedere extra persoon (tot in totaal een groepje van 5 mensen).

Met dit ticket kun je vervolgens de hele dag onbeperkt door Niedersachsen rijden.

Je kunt ook je Hamburg Card uitbreiden met een regioticket.

Viel Spaß in Stade!

Meer leuke dagtrips in de omgeving van Hamburg

Stade is natuurlijk niet de enige stad die je kunt combineren met je stedentrip Hamburg.

Wat dacht je bijvoorbeeld van een dagtrip Lüneburg, of Friedrichstadt, of misschien Lübeck? En kijk ook eens naar het UNESCO-werelderfgoed in Noord-Duitsland.

➤ Bekijk hier al mijn tips voor de omgeving van Hamburg.
En deze Duitse steden zijn ook de moeite waard voor een leuke stedentrip.