Nou Leude, als jullie nog op zoek zijn naar bewijs dat Duits een prachtige taal is, vraag mensen dan eens op Twitter naar hun Duitse lievelingswoord van 2018!
Ik deed even een rondvraag op Twitter en Linkedin en werd bedolven onder de mooie, grappige, hysterische en onuitspreekbare woorden. Van Sehnsucht tot Fehlleistung, van Sonderangebot tot Postkutschenkutscher – er kwam heel veel moois voorbij.
Hoog tijd dus voor een bloemlezing van de mooiste Duitse woorden die we kennen. (‘We’, ja, want ik voel me toch verbonden met al die mensen die het Duits ook zo’n mooie taal vinden – ja toch, niet dan.)
Met ‘van dit jaar’ en ‘2018’ bedoel ik overigens gewoon dat ik zelf woorden gekozen heb die ik dit jaar veel gebruikt heb, ontdekt heb, herontdekt heb of die voor mij extra betekenis kregen. Nu ik er zo over nadenk, kunnen we eigenlijk best een keer een soort top-2000 doen voor Duitse woorden. 😉
Een greep uit jullie favoriete Duitse woorden
Groots en meeslepend
Grootse en meeslepende woorden zijn favoriet: Sehnsucht, Fernweh, Heimweh, Weltschmerz en Fingerspitzengefühl werden veelvuldig genoemd!
Velen van jullie zijn ook gewoon romantici of gegrepen door de kerstsfeer en nomineerden unbeschreiblich weiblich, hübsch, begeistert, gemütlich en kuschelig, wat misschien nog gaat leiden tot een partijtje knutschen op het berenvel voor de open haard. (Maar zónder begeleiding van Wham, bitte schön!!)
Tijd voor kerstvakantie…
Daarbij zijn we ook massaal toe aan vakantie. Het Duits heeft daar, natuurlijk, een woord voor, en dat werd meermaals aangekaart: urlaubsreif. Feierabend en Auslandgefühl werden daarom ook genoemd, en van een glaasje Feuerzangenbowle zijn jullie zeker niet vies!
Leuk voor Scrabble
Als je ergens een zin tegenkomt die een hele pagina beslaat, dan is de kans groot dat je een Duitse tekst aan het lezen bent. Mark Twain kan zich daar heerlijk over opwinden. (Ga zijn essay over de verschrikkingen van de Duitse taal lezen, echt!)
Maar het leidt toch ook weer tot mooie woorden als die Mietschuldenfreiheitsbestätigung (bevestiging dat je geen huurschuld hebt) en der Fussbodenschleifmaschinenverleihladen (toko waar je een schuurmachine voor je parket kunt huren), en wie zou die woorden willen missen?! Precies!
Nichtsdestotrotz werd ook meerdere keren genoemd in mijn rondvraag, en terecht. Waar ‘niettegenstaande’ in het Nederlands misschien het liefst omzeild wordt, gebruiken Duiters nichtsdestotrotz gewoon als het uitkomt. Misschien niet dagelijks, maar toch.
Speciale vermelding verdient ook die Auslautverhärtung, een woord dat maar weer eens bewijst dat alles in het Duits precies benoemd wordt.
Zie trouwens ook deze Duitse tongbrekers. Morgen overhoring! 😉
En wat dacht je hiervan?
Dit zijn niet toevallig woorden waar ik als tekstschrijver en vertaler veelvuldig mee te maken heb: die Tintenpaste (als ik dingen echt moet onthouden, moet ik ze toch echt met een pen opschrijven en niks ditgitaals proberen). Die Schlagzeile, omdat ik toch ook het nieuws goed moet bijhouden, ook al ben ik het vaak niet eens met het beleid voor Eilmeldungen (breaking news) van vele media.
En dan, o, ja, dagelijkse kost, die Verschlimmbesserung!
Mijn persoonlijke top-5: de mooiste Duitse woorden van dit jaar
1. der Hallodri
Eigenlijk Oostenrijks/uit het zuiden van Duitsland, maar ik ken het vooral via @RenateBergmann. In het Nederlands: dropveter, iemand die niet deugt.
Eigenlijk hoop ik elke dag op een gelegenheid om het woord Hallodri subtiel in een zin op te nemen…
2. Jemanden ins Jenseits befördern
O, ja, ik lees mogelijk te veel Krimis (check mijn favorieten maar eens, en poets hier het jargon van je inner-Kommissar op).
Maar dit is toch een prachtige uitdrukking?! Iemand naar het hiernamaals bevorderen, ich bitte Sie!
3. Begriffsstutzig
Misschien heb je het de afgelopen tijd meegekregen: ik ben aan het verhuizen. In september eerst mijn kantoor, dat was een eitje. Maar nu verhuizen we onszelf, en ach herrje, het blijkt dat verhuizen van Leiden naar Hamburg eenvoudiger is dan van Hamburg naar Hamburg!
Het blijkt helaas dat verhuizen naar een nieuwbouwhuis voor veel instanties nogal ingewikkeld kan zijn. (“Dat adres kunnen we niet accepteren, het bestaat namelijk niet.”) In het Nederlands zou je zeggen: traag van begrip. Meine Güte.
4. der Treppenwitz
Een van de redenen waarom ik het Duits zo heerlijk vind: er is bijna overal wel een woord voor.
Neem de Treppenwitz, ook door jullie op Twitter genoemd.
Ken je dat gevoel, dat iemand iets tegen je zegt en jij eigenlijk met de bek vol tanden staat? En dat je dan later, op de fiets naar huis, of diep in de nacht in bed wakker schrikt en denkt ‘Ja! Dát had ik moeten zeggen!!’
Dat is een zogenoemde Treppenwitz. De gevatte opmerking die in je opkomt als je al buiten op de trap bent.
5. der Tapetenwechsel
Zoals gezegd, er wordt hier verhuisd. We zijn (luid en duidelijk!) toe aan een nieuwe omgeving. Een ‘Tapetenwechsel’!
En als ik het zo lees, geldt dat ook voor een paar van jullie. 🙂
Deze favorieten zijn trouwens ook nog van toepassing: mijn favoriete woorden van dit moment
En een woord-van-het-jaar verkiezing met nieuwe woorden wordt in Duitsland ook georganiseerd – voor 2018 is dat Heißzeit... Meh, net niet, wat mij betreft. 😉
Quizvraag: ken je deze woorden al?
- Halbgescheiter
- Fünfminutenbrenner
- Lampenfieber
- Augenschmaus
Kom je er niet uit? Dan mag je best even schelden. In het Duits. Dat wel.
Heb je nog aanvullingen? Dan ben ik selbstverständlich (eigenlijk ook erg mooi!) zeer benieuwd naar jouw Duitse lievelingswoord!
Op naar Hamburg!
Kun je niet wachten om je Duits in de praktijk te oefenen, dan gaat dat uiteraard het beste in Hamburg. 😉 Deze pagina helpt je op weg om je reis te plannen. Met de trein ben je er zo! Bekijk ook deze artikelen voor nog meer inspiratie:
5 reacties
‘Du’, omdat ik een hekel heb aan lange samen-gestelde woorden. 😉
Haha, goed punt! En ook omdat ‘du’ in het Duits veel meer kan betekenen dan ‘jij’!
Freikörperkultur, heb ik deze zomer ontdekt!
Ja, mooi! Ook daar hebben we niet echt een woord voor in het Nederlands!
Zur Verdauung