Over Duitse Kurzwörter, want die afko’s hebben dus een naam

Het Duits zou het Duits niet zijn als die leuke Duitse afkortingen en koosnaampjes voor o.a. de politie, kapsels en de drogist waar we het laatst over hadden niet ook gewoon een naam hadden.

Dat zijn dus de Duitse Kurzwörter. En ook voor het woord Kurzwort bestaat (natuurlijk) een Kurzwort, namelijk Kürzel.

Daarom vandaag weer een mooi lijstje Kürzeln zodat we daar op een feestje de blits mee kunnen maken.

Mijn favoriete Duitse Kurzwörter

Het Kurzwort dient een ‘schnellere Informationsübermittlung’ en daarmee de Sprachökonomie, aldus Duden. Het gebruik van Kurzwörter kan echter ook, zo waarschuwt Duden, tot verwarring leiden! Bij sommige woorden kun je je daar wel iets bij voorstellen… 😉

Bafög

Say what?! Dit klinkt toch ronduit obsceen (namelijk als ba-fuck). Ik had toch wat vragen toen ik het voor het eerst hoorde.

Niet nodig, Bafög blijkt het Kurzwort voor ‘Bundesausbildungsförderungsgesetz’ en wordt in de praktijk gewoon gebruikt voor wat wij de studiefinanciering noemen (of Stufi!) – wat ik dan ook wel weer snap, want dat is toch een woord dat je alleen bij Scrabble zou moeten inzetten.

SchuPo

Schutzpolizei, klinkt als de Mobiele Eenheid, maar is in feite de huis-tuin-en-keuken agent die je op straat ziet bij verkeersongevallen, evenementen, eerste aanhoudingen. Na zo’n aanhouding neemt de KriPo (Kriminalpolizei) het van de SchuPo over.

SchuPo klinkt, en dat zeg ik toch echt niet om vervelend te doen, want je weet hoezeer ik van Krimis houd, als een zeep voor het wassen van hondehaar. Als ik bij de politie zou werken zou een van mijn eerste daden waarschijnlijk zijn bezwaar aantekenen tegen deze suffe afkorting.

SpuSi

Spurensicherung, of wel de forensische afdeling die een Tatort op sporen controleert. Serieuze business dus, ook al klinkt het naar een hondenuitlaatservice…

Drobs

Ofwel een Drogenberatungsstelle, voor advies bij drugsproblematiek.

Alki

Kom je vermoedelijk tegen bij een Drobs, of op zondagmiddag in de Lidl bij Bahnhof Altona (de enige supermarkt in de omgeving die op zondag open is). Staat voor Alkohliker.

Elphi

Mag natuurlijk niet ontbreken in dit lijstje: Hamburgs nieuwe concertgebouw, de Elbphilharmonie. De bouw was een drama, maar nu ze eenmaal staat is het een plaatje waar je in elk geval een keer een selfie moet gaan nemen. Yup: een selfie op de Elphi!

SchiRi

Nog zo’n woord dat me wat mij betreft mijn beroepskeuze ernstig zou doen heroverwegen: SchiRi, ofwel Schiedsrichter. Je zou denken dat hooligans dit Kurzwort te mutsig voor woorden vinden, maar niets is minder waar. Het is erg geliefd onder hooligans. (Nu ik erover nadenk is het woord ‘Schiedsrichter’ voor de gemiddelde hooligan waarschijnlijk gewoon een te moeilijk woord en kiest hij daarom voor SchiRi…) (Ja, ik ken het Nederlandse ‘scheids’ ook, hoor.)

GroKo

Sinds de Bundestagswahl in 2013 vormt Angela’s CDU/CSU samen met de SPD de GroKo, ofwel Große Koalition. Dit woord werd in 2013 gekozen tot woord van het jaar. Klinkt in mijn oren toch als iets dat te maken heeft met Sesamstraat en chocolade…

Meer Duitse afkortingen

Wil je alles van de hoed en de rand weten over Duitse afkortingen en Kurzwörter, bekijk dan bij Mediensprache hoe de Kurzwörter gevormd worden, welke soorten Kurzwort er zijn en wat de regels zijn om überhaupt een Kurzwort genoemd te mogen. (Natuurlijk zijn daar regels voor, we hebben het ja over het Duits!)

Of je bekijkt gewoon mijn andere blogpost: Een koosnaampje voor de drogist.

Overigens, wat wij een porte-manteauwoord noemen (samengesmolten woorden, zoals ‘smoke’ en ‘fog’ samen het woord ‘smog’ vormen) heet in het Duits ook wel een Kofferwort! Prachtig toch, dat Duits?!